De vries-kistensaga

Nee hoor, geintje. Die is nu afgelopen. Finito.
Genoeg vriezerellende, tijd voor iets nieuws
(en dat nieuwe is zojuist besteld. Wat een luxe ^_^)

Maar zoals ik al schreef in m’n vrijheidsblog, was het gisteren de sterfdag van mijn laatste oma; ze is nu een jaar dood. Ook iets met kisten dus. Ik heb er wel aan gedacht gisteren. Oma was 95 jaar, helemaal op, levensmoe en hartstikke dement. Ook incontinent maar daar viel nog mee te leven, met de rest haast niet meer. Als ik oma belde, wist ze niet meer wie ik was: “wie hè’k dannoe aan d’n telfoooon…bun-ie d’r eeeentje van Marietje?” en legde ik voor de 38e keer geduldig uit dat ik niet van Marietje maar haar kleindochter van Ietje en Cee was. En ook dat ik geen ‘boerderieje in de berg’n’ had. Angstvallig vermijdend te vertellen dat ik inmiddels getrouwd was (want oma had dáár natuurlijk wel bij willen zijn, dát had ze dan wel weer gesnapt. Maar op het moment suprème ging dat echt niet meer…). Uiteindelijk stopte ik toch maar met bellen: het was voor haar zo verwarrend en voor mij enkel nog frustrerend. Ik had – helaas – sowieso niet bepaald veel op met mijn oma, ze kon ontzettend zeuren en zomaar boos zijn om de onnozelste dingen. Ze vertoonde claimgedrag en probeerde mensen tegen elkaar uit te spelen. Maar toch was ze heel erg lang ‘mijn allerlaatste oma’… Mijn andere oma is al lang geleden gestorven (met haar had ik trouwens veel meer, moet ik toegeven) en mijn opa’s zijn allebei nóg veel langer geleden een etage hogerop gegaan…

Dat was, wat me het meeste deed: die generatie in onze familie was nu dan toch echt voorgoed verdwenen. Mijn grootouders stamden uit het begin van de vorige eeuw… ze hadden zoveel kunnen vertellen. Ze kregen hun kinderen midden in de oorlog, moesten ze door de hongerwinter heen in leven houden. Werkten als paarden in de fabriek en in de slagerij, maakten zoveel meer leed mee dan wij ons kunnen voorstellen en gaven het een plaats alsof ze een boek in de boekenkast terug zetten. Ze maakten in hun leven ingrijpendere veranderingen mee dan wij ooit zullen doen. Ik had nog zoveel willen vragen, maar toen het nog kon, interesseerde het me niet…

En toen kon het niet meer, hoewel ze nog leefde.
Ze wist het niet meer.

Een generatie weg.
Een kloof dichtgegooid.
Verhalen ondergesneeuwd.
Geschiedenis begraven.

Door de afstand kon ik niet bij de begrafenis zijn. Ik kon geen afscheid nemen van de vrouw die ik eigenlijk best graag nog zoveel had willen vragen. Ik kon mijn ongestelde vragen niet eens met haar begraven. Ik dank de huidige technologie op mijn knieën want dankzij skype kon ik er tijdens de uitvaart toch nog bij zijn, met beeld en geluid. Een technologische vooruitgang die oma al lang niet meer kon bevatten.

Alweer een jaar geleden.
Dag oma…